منتشر شد: هرمس (1395)

فهرست تفصیلی مطالب در ادامه مطلب امده است.

امروزه مطالعات ژانری به یکی از زمینه­های اصلی تحقیقات ادبی جهان تبدیل شده اما در پژوهش‌های ادبی فارسی­زبانان تاکنون «نقد ژانری[1]» به عنوان یک مکتب یا حتی رویکرد نقدی به­طور جدی مطرح نشده­است؛ نقدی که هم در بازتعریف و تحلیل تک تک انواع ادبی کاربرد دارد و هم می­تواند مسیر تازه­ای را پیش روی محققان حوزۀ مطالعات تاریخ ادبی قرار دهد. تحقیق حاضر تنها نوشته در حوزۀ نظریۀ ژانر نیست و تنها کتاب هم باقی نخواهد بود اما ما امیدواریم بدین­وسیله گامی هر چند کوتاه، در راستای وارد کردن مطالعات ژانری به گفتمان ادبی فارسی­زبانان برداشته باشیم. تازگی موضوع و روش کتاب شاید در این باشد که علاوه بر مروری تاریخی بر مراحل تکوین و تطور نظریه ژانر از روزگار باستان تا عصر جدید، برای نخستین بار نقش نظریه­پردازان و منتقدان حوزۀ اسلامی را هم در این میان روشن می­کند. هر کدام از فصل­های کتاب گنجایش آن را دارد که تبدیل به تحقیق مستقلی شود اما برای خواننده­ای که بخواهد با سیر کلی تکوین و تطور «نظریه» و نیز محورهای اصلی آن آشنا شود، کتاب حاضر مناسب به نظر می­رسد. قطعاً  این نوشتار خالی از کاستی­هایی نیست که یا از چشم نویسندگان دور مانده و یا توان بر طرف‌کردن آن­ها را نداشته­اند. در هر دو صورت، ما مشتاقانه چشم به راه نقد و نظرهای منتقدان محترم هستیم و پیشاپیش از آن­ها تشکر می­کنیم. هم­چنین لازم می­دانیم از همۀ عزیزانی که به نحوی در شکل‌گیری کتاب حاضر نقش داشته­اند و امکان ذکر نام یکایک آن­ها برای­مان میسر نیست، تشکر کنیم؛ به­خصوص از سر کار خانم مستوره وجودی، دانشجوی دکتری ادبیّات انگلیسیِ دانشگاه ووپرتال آلمان که برخی منابع را برای ما ارسال نمودند و مدیر محترم نشر هرمس، آقای لطف­الله ساغروانی و همکاران ایشان، که کتاب را در صورتی آراسته و جذاب چاپ و منتشر کردند.   



[1]. generic criticism